Hipercholesterolemia rodzinna - niebezpieczna choroba, z którą można walczyć

Jest chorobą genetyczną, rzadko rozpoznawaną i bardzo niebezpieczną. Objawia się znacznym podwyższeniem poziomu "złego" cholesterolu LDL we krwi, który może wynosić nawet 400 mg/dl. O czym mowa? O hipercholestrolemii rodzinnej. Choć nie sposób jej zapobiec, wczesne zdiagnozowanie tej nieprawidłowości metabolicznej, leczenie oraz zdrowy styl życia mogą zahamować jej rozwój i zapobiec skutkom.

Kilka faktów o hipercholesterolemii

Według szacunkowych danych hipercholesterolemia dotyka około 80-160 tysięcy osób w Polsce i aż 14-34 miliony na świecie[1]. Jeśli nie jest leczona, prowadzi do ciężkich schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Jej postęp można zatrzymać, jednak znaczna liczba przypadków pozostaje niezdiagnozowana. Jakie sygnały powinny skłonić do zrobienia dodatkowych badań? Jeśli w rodzinie dochodziło do przypadków choroby wieńcowej i zawałów serca (w tym u osób w młodym wieku) oraz gdy lipidogram wskazuje wyraźnie na podwyższony poziom cholesterolu całkowitego oraz LDL przy prawidłowym stężeniu trójglicerydów (TG) oraz "dobrego" HDL, są powody do niepokoju. Wówczas lekarz prowadzący powinien wykluczyć inne przyczyny niewłaściwego profilu lipidowego i przeprowadzić badania, które pomogą postawić diagnozę. Wcześnie wykryta nieprawidłowość pomoże powstrzymać przykre skutki.

Jak sobie pomóc?

Hipercholesterolemia rodzinna jest chorobą nieuleczalną, jednak jej rozwój można zahamować dzięki lekom oraz zdrowemu stylowi życia. Według danych Krajowego Centrum Diagnostyki i Leczenia Hipercholeserolemii Rodzinnej zmiana sposobu odżywiania może obniżyć poziom "złego" cholesterolu o 10-15%. Jak powinny wyglądać zmiany w jadłospisie osób dotkniętych zaburzeniem? Przede wszystkim należy znacznie ograniczyć produkty zwierzęce, czyli tłuste mięso (jak wieprzowina, baranina czy podroby), a także sery, jajka, śmietanę, masło, smalec. Również słodycze i dania typu fast-food wpływają negatywnie na lipidogram, dlatego trzeba je wyeliminować. Co jeść? Z mięs najlepiej wybierać chude: cielęcinę, wołowinę, dziczyznę lub drób bez skóry, a także zwracać uwagę na tłuszcze – w obniżeniu poziomu LDL pomaga oliwa z oliwek, a do smarowania pieczywa idealne będą produkty takie jak Benecol, czyli wzbogacone o cenne stanole roślinne.

Kuchenna rewolucja powinna dotyczyć także sposobów przygotowywania żywności. Smażenie i doprawianie potraw dużą ilością soli czy tłustymi sosami to zgubne nawyki. Zdrowsze są potrawy gotowane, grillowane czy pieczone, których aromat wzbogacają na przykład zioła.

Zdrowy tryb życia kontra LDL

Zmiany w jadłospisie grają bardzo istotną rolę w walce z hipercholesterolemią, jednak ważne jest nie tylko to co jemy, ale i jak żyjemy. Niebagatelną rolę w obniżeniu stężenia LDL we krwi gra rezygnacja z używek. Alkohol jest przede wszystkim bardzo kaloryczny, ale też sprzyja wzrostowi trójglicerydów we krwi, a co za tym idzie – cholesterolu całkowitego. Osoby nadużywające alkoholu mają też problem z wysokim ciśnieniem krwi, które zwiększa niebezpieczeństwo wystąpienia chorób serca.

Kolejny wróg – papierosy. Są nie tylko przyczyną nowotworów i szybszego starzenia się organizmu. Przez nie proces tworzenia blaszki miażdżycowej przebiega szybciej, a ściany naczyń krwionośnych ulegają uszkodzeniu. Co jeszcze wpływa na osłabienie układu sercowo-naczyniowego? Na pewno brak regularnej aktywności fizycznej oraz bolączka współczesnych czasów, czyli stres. Znalezienie dobrego remedium na nerwy powinno więc być obowiązkiem każdego – bez względu na to, czy walczy z hipercholesterolemią, czy po prostu chce długo i zdrowo żyć.

[1] Choroba rodzin, choroba pokoleń - informacja prasowa, Krajowe Centrum Diagnostyki i Leczenia Hipercholesterolemii Rodzinnej, Warszawa, 19.09.2014.