Jak bezpiecznie brać antybiotyk?

Badania dowodzą, że spożycie antybiotyków w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Przyczynia się do tego m.in. postawa środowiska lekarskiego, które często nawet na drobne infekcje wypisuje antybiotyki. Problem leży również po stronie samych pacjentów, którzy często nie stosują się do zaleceń lekarskich w zakresie przyjmowania antybiotyków i terapii schorzeń okresu jesienno-zimowego. Wynikiem tych zachowań jest rosnąca systematycznie oporność bakterii na antybiotyki i tworzenie się nowych szczepów drobnoustrojów, które nie reagują na leki. Jakie są zatem zasady prawidłowej antybiotykoterapii? Czy antybiotyki są bezpieczne? Jak zapobiegać powikłaniom po antybiotykach?

fot. by PublicDomainPictures, flickr.com

Zasada 1 – stosowanie leków ściśle według wskazań lekarza
Z punktu widzenia mechanizmu działania antybiotyków, wyróżniamy dwa główne rodzaje: antybiotyki, których działanie uzależnione jest od czasu pozostawania substancji czynnej we krwi lub takie, których skuteczność uzależniona jest od osiągniętego stężenia. Istnieją dokładnie przebadane algorytmy dawkowania antybiotyków, z czego wynika ich skuteczność. Jeśli zatem lekarz zaleci stosowanie leku 3 razy dziennie, co 8 godzin – nie wolno zmieniać tego sposobu dawkowania (np. rano, w południe, wieczorem), gdyż w tym przypadku stężenie leku spada nocą a bakterie się odbudowują. Drugim bardzo częstym przypadkiem błędu dawkowania jest odstawianie leku przed całkowitym jego wykorzystaniem. Ileż razy lekarz zapisał nam 20 tabletek, a my po kilku dniach i odczuciu poprawy zdrowia odstawiamy lek bez całkowitego jego wykorzystania, tłumacząc to naszym bezpieczeństwem. Jest wręcz przeciwnie – pamiętajmy, że w organizmie cały czas mogą przebywać śladowe ilości drobnoustrojów, które po odstawieniu antybiotyku odrodzą się i spowodują nową infekcję.

Zasada 2 – leki osłonowe i probiotyki
Większość antybiotyków o tzw. szerokim spektrum działania (niszczących wiele grup drobnoustrojów chorobotwórczych) negatywnie wpływa na florę bakteryjną przewodu pokarmowego. Flora ta ma zadania nie tylko w obszarze trawienia, ale również zachowania prawidłowej odporności organizmu. Bakterie jelitowe hamują rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych a także biorą udział w syntezie niektórych witamin. Chcąc uniknąć przykrych przypadłości, takich jak biegunka (lub zaparcia) a także odnowienia choroby, w czasie antybiotykoterapii i po jej zakończeniu należy przyjmować bakterie probiotyczne. Drobnoustroje te zasiedlają jelita, odnawiają florę bakteryjną i zapobiegają przykrym dolegliwościom po antybiotykoterapii. Oprócz probiotyków z apteki, można stosować również naturalne, fermentowane produkty mleczne takie jak kefiry czy jogurty. Stosując probiotyki warto pamiętać o 2 głównych zasadach – kapsułki przyjmujemy między dawkami antybiotyku a także stosujemy je także kilka dni po zakończeniu przyjmowania leku.

Zasada 3 – zostań w domu
Jednym z najczęstszych błędów podczas antybiotykoterapii jest podejmowanie aktywności zawodowej. Gdy łapiemy infekcję o łagodnym przebiegu, bez wysokiej temperatury – mimo stosowania antybiotyku często chodzimy do pracy. Jest to poważny błąd narażający na rozwój infekcji nas samych (wychodząc narażamy się na dalsze obniżenie odporności i atak ze strony innych drobnoustrojów) a także naszych współpracowników. Drugi problem, który występuje bardzo często to omawiane powyżej przerywanie kuracji po pierwszych objawach poprawy stanu zdrowia. Takie działanie może zakończyć się bardzo szybkim nawrotem choroby i kolejną antybiotykoterapią.

Zasada 4 – poinformuj lekarza o swoim stanie zdrowia i przyjmowanych lekach
Bezpieczeństwo antybiotykoterapii uzależnione jest od ścisłej współpracy lekarza i pacjenta. Co oczywiste, na wizycie należy przede wszystkim poinformować lekarza o tym, że kobieta jest w ciąży lub karmi piersią. Druga sprawa to alergie i uczulenia – część antybiotyków wywołuje reakcje alergiczne, które mogą objawiać się prostą wysypką czy zaczerwienieniem skóry, lub bardzo groźnymi dla zdrowia obrzękami czy dusznościami. Te drugie na szczęście nie występują zbyt często. Jeśli kiedykolwiek zauważysz więc reakcję alergiczną, koniecznie zgłoś się do lekarza lub na pogotowie oraz zapamiętaj (lub lepiej zapisz) nazwę leku, który Cię uczulił. Taką informację podaj lekarzowi na wizycie. Trzecia sprawa, o której trzeba poinformować lekarza, to aktualnie przyjmowane leki – np. na tarczycę, nadciśnienie, cukrzycę itp. Część z nich może dawać interakcje z antybiotykami a w takim wypadku, dla bezpieczeństwa pacjenta, należy dobrać lek przeciwbakteryjny z innej grupy.

Zasada 5 – unikaj wybranych pokarmów i napojów
Przyjmując antybiotyki warto pamiętać, że wybrane pokarmy i napoje mogą powodować obniżenie (lub wręcz przeciwnie – zwiększenie) siły działania leku. Mówimy o takich standardowych produktach jak mleko (antybiotyk popijamy zawsze wodą), owoce cytrusowe (szczególnie grejpfruty, cytryny, pomarańcze) czy alkohol, który przy antybiotykoterapii jest całkowicie przeciwwskazany. Warto pamiętać, że wiele antybiotyków należy brać na pusty żołądek, choć niektóre należy brać po posiłku. Szczegółowe informacje zawsze znajdują się z ulotce przylekowej. Wskazanym jest, aby w dieta w czasie antybiotykoterapii była lekkostrawna, gdyż sam lek obciąża wątrobę. Przed przyjęciem antybiotyku unikajmy białka (nabiał, jaja), które obniża wchłanianie leku. Takie samo działanie mogą mieć preparaty żelaza czy wapnia – ich również należy unikać bezpośrednio przy podawaniu leku, co absolutnie nie oznacza, że należy z nich rezygnować (trzeba przyjmować inne produkty 2-3 godziny przed lub po antybiotyku).

Bezpieczna antybiotykoterapia jest jak najbardziej możliwa. Pamiętajmy, aby stosować się ściśle do zaleceń lekarza. Dzięki temu definitywnie niszczymy chorobotwórcze drobnoustroje i zapobiegamy tworzeniu się lekoopornych bakterii, co w konsekwencji zmniejsza potrzebę stosowania antybiotyków.

Ekspert zdrowia i urody
Artykuł został przygotowany przez redakcję www.nowafarmacja.pl. Suplementy diety, kosmetyki i leki to nasza specjalność.

Dodaj komentarz lub opinię

Autor:

Treść*:

» Odpowiedz

Opinie i komentarze (3)

Autor	Wypowiedź
2014-11-27 18:10:56	ja zawsze pamietam zeby kupujac antybiotyk, to od razu, zeby nie zapomniec wziac tez probiotyk, bo chroni one przed biegunkami i wymiotami, jednak zwykly probiotyk nie wystarcza zeby skutecznie ochronic sie przed poantybiotykowymi infekcjami pochwy, dlatego biore tez probiotyk ginekologiczny provag, bo udowodniono,ze jego szczepy bakterii chronia pochwe, zawsze poleca mi go ginekolog i rzeczywiscie sprawdza sie! to bardzo wazne zeby pamietac o probiotykach przy antybiotykach!!
lisa 2014-12-08 09:02:36	Najważniejsze żeby przy antybiotyku stosować probiotyki z żywymi szczepami bakterii mlekowych, czyli takie, które powinno się przechowywać niskiej temperaturze oraz to żeby probiotyk nie przyjmować jednocześnie z antybiotykiem. Przy ostatniej antybiotykoterapii zażywałam provag, nie dostałam dzięki niemu grzybicy pochwy, problemy jelitowe również mnie nie dręczyły.
2015-10-27 11:52:24	nie wiem czemu ale zawsze po zastosowaniu antybiotyku moje dziecko ma bolesne zatwardzenia, kończy się choroba zaczyna druga, na szczęście mam dicopeg junior , ale zatwardzenie albo biegunka to częsty objaw nieporządany...